een moederlijke God
over een troostend boek en liederen over moeder-God
(Je ziet het goed: ik stuur mijn e-mails voortaan vanaf Substack, een mooi veelzijdig platform waar je gemakkelijk alle eerdere berichten kunt terugvinden. Je kunt hier ook een abonnement nemen, dat geeft je de mogelijkheid om te reageren op berichten!)
Een tijdje geleden zag ik - ergens op Instagram, ik weet niet meer waar! - een prentenboek voorbij komen. Het bleek ook gewoon op Bol verkrijgbaar en niet veel later had ik het in handen. Ik dacht eerst: mooi om voor te lezen voor mijn dochter, maar al snel bleek dat het meer een boek voor mezelf was. Een boek vol beelden rondom baren, dragen, troosten, beschermen. Moeders, oude vrouwen, een berin, een pottenbakker.
Ik herken het uit mijn eigen leven: hoe ik mijn dochter knuffel, hoe haar kleine lijfje tegen mij aan ligt in bed en dan dat alles-overstijgende gevoel van willen beschermen en vasthouden voor altijd.
En het hielp me opeens zó om mezelf voor te stellen in Gods armen. Dat Zij me draagt als ik val, troost als ik verdrietig ben, omarmt als ik bescherming zoek. Misschien wel vooral nu, nu ik zelf draag en troost en omarm, heb ik het nodig om zelf gedragen te worden.
Natuurlijk zeg ik al veel langer dat God niet alleen Vader, maar ook Moeder is. Ik las het al bij Juliana van Norwich, de mystica uit de veertiende eeuw. Het zijn bovendien Bijbelse woorden en beelden - het bewuste prentenboek gebruikt alleen maar Bijbelse verwijzingen. En ja, natuurlijk kan een Vader ook dragen en beschermen.
En toch heb je soms zomaar iets nodig. Om je versteende beelden weer tot leven te laten komen. Om je eigen godsideeën op te frissen. Want zo is het toch: onze taal en onze gedachten kunnen vastlopen. En dan kan een prentenboek dat je zomaar in de schoot valt je wereld openen.
Als je het ook wilt: hier kun je het kopen.
Zingen over God als moeder
Kunnen we die moederlijke godstaal nu niet wat vaker gebruiken? Eveneens bij toeval hervond ik allerlei prachtige liederen over God als moeder. Te beginnen bij die van Juliana, maar ook nieuwe en Pinksterliederen. Het deed me goed. En ik deel ze graag met jullie voor deze Pinksterdagen. Laat je koesteren en inspireren door de zachte krachten van onze moederlijke God.
Dragende, moederlijke God - Liedboek 707
Een lied gebaseerd op Juliana van Norwichs teksten over God als moeder. (Nieuwsgierig? Lees hier meer over haar!) Het is een Nederlandse vertaling door Liesbeth Goedbloed van het Engelse lied ‘Mothering God’, geschreven door Jean Janzen. Dit is het eerste couplet, er zijn er nog twee.
Dragende, moederlijke God,
U baarde mij, ik ben uw kind.
Schepper die mij adem geeft,
U bent mijn zon, mijn weer en wind.
De Schepper, Barende is zij - Psalmen Anders 111
De nieuwste psalmbewerkingen die onze taal rijk is: prachtige poëtische liederen! Met onder andere deze van Alexis de Roode. Te zingen op de melodie van de Geneefse psalm 24 - voor wie daarin thuis is :) Dit is couplet 2.
De Schepper, Barende is Zij -Â
Schonk ons het wonder, maakt ons vrijÂ
vol glans en kracht en vol genade.Â
Zo schept de mens die bij ons isÂ
een helder licht in duisternisÂ
een kracht waarin wij mogen baden.
Zij zit als een vogel - Liedboek 701
Eén van mijn alltime favoriete Pinksterliederen. Een lied uit Iona van John Bell, maar inmiddels al twee keer vertaald door Nederlandse dichters. Joke Ribbers maakte de prachtige versie die in het Liedboek staat, misschien nog wel mooier dan het Engels (ja, dat kan ook!).
Zij zit als een vogel, broedend op het water,
onder haar de chaos van de eerste dag;
zij zucht en zij zingt, moeder van de schepping,
wachtend op het woord totdat zij baren mag.
(Luister hier - kon alleen een mooie Engelse opname vinden.)
Een wijze moeder die ons hoedt - Liedboek 691
Sowieso zijn Pinksterliederen over de Geest een mooie gelegenheid om over God als ‘zij’ te spreken. Geest is in het Hebreeuws een vrouwelijk woord, en in het Grieks onzijdig. Bovendien worden de andere personen van de Drieëenheid doorgaans Vader en Zoon genoemd, dus blijft de Geest snel over voor het moederlijke aspect. In dit lied van Marijke de Bruijne is vooral het derde couplet prachtig, inclusief de beeldspraak van Juliana van Norwich over God als mantel.
In stilte werkt de Geest van God,
stuwt voort met zachte krachten,
een wijze moeder die ons hoedt,
een bron van goede machten.
Zij geeft ons moed om door te gaan,
doet mensen weer elkaar verstaan,
omgeeft ons als een mantel.
De vlam brandend houden
Ik schreef ook een nieuw stukje op mijn website, over een fantastische Ierse vrouw die per ongeluk tot bisschop gewijd werd en over een vlam die na honderden jaren weer opnieuw werd aangestoken. Dat kun je hier lezen!
Fijn dat je er weer was!
Dat was het weer voor deze keer. Deel deze mail gerust met anderen, neus eens rond op Substack - en als je wilt kun je mijn werk ook financieel steunen door een betaald lidmaatschap te nemen op Substack of een (eenmalige of terugkerende) donatie te doen op Petje Af.
Hoe dan ook - ik vind het superfijn dat je meeleest en wens je een inspirerend Pinksterweekend toe.
Gertine